Vrijwel alle belangrijke besluiten – bestuurlijk en politiek – worden genomen vóór jongeren, en niet mét jongeren. Bestuurders en politici houden te weinig rekening met jongeren en toekomstige generaties: langetermijn wijsheid verliest het vaak van kortetermijn belangen (zetelwinst, winstmaximalisatie, …). Dat kan en moet anders. Door het opzetten en begeleiden van jongerenberaden creëert Counterphase Foundation vrije ruimte op scholen. In die ruimte kunnen jongeren onderzoek doen naar thema’s die er voor hen werkelijk toe doen. Met presentaties, goede gesprekken en andere vreedzame acties kunnen jongeren hun stem laten horen, en laten meewegen in uiteenlopende besluitvormingsprocessen; zowel bij grote kwesties (klimaat, jeugdzorg, woningmarkt, …) als bij de ‘kleinere’ kwesties (pestgedrag, zwerfafval, …). De stem en de acties van jongeren kunnen wezenlijk bijdragen aan een betere toekomst.
In jongerenberaden leren jongeren om samen te werken en meerdere toekomstperspectieven te belichten rondom betekenisvolle kwesties. Het succes van jongerenberaden is vooral afhankelijk van de bereidheid van leerkrachten en schoolleiders om vrije ruimte in het schoolcurriculum te creëren; de praktijkwijzer Toekomstdenken kan op alle scholen binnen ieder vak, en in iedere jaarlaag behulpzaam zijn.
Wat is een jongerenberaad?
Een jongerenberaad is een groep van 4-8 jongeren die een betekenisvolle kwestie onderzoekt, online en in dialoog. Ze maken daarbij gebruik van betrouwbare informatiebronnen, en kunnen daarnaar verwijzen wanneer ze hun onderzoeksresultaten en beleidsadviezen presenteren. De duur van een jongerenberaad is vooral afhankelijk van de beschikbare tijd van de vakdocent/begeleider, en van de vereiste kwaliteit van de onderzoeksresultaten. In het vierde kwartaal 2023 begeleiden de medewerkers van Counterphase Foundation 21 jongerenberaden (90 leerlingen uit 3VWO van het Haags Monstessori Lyceum) met behulp van de praktijkwijzer Toekomstdenken.
Wie bepaalt welke kwestie een jongerenberaad onderzoekt?
Idealiter onderzoeken de jongeren in jongerenberaden uitsluitend kwesties die ze willen onderzoeken. Kwesties waar ze zelf interesse in hebben. Het kan ook voorkomen dat bestuurders en/of politici een of meerdere jongerenberaden vragen om zich te buigen over een door hen aangedragen kwestie. Dat is begin 2021 door de Vereniging van Nederlandse Gemeenten gedaan tijdens de coronacrisis, over de gevolgen van de coronamaatregelen bij jongeren.
Hoe kunnen jongeren(-beraden) hun stem laten horen/meewegen?
Route 1: door jongerenberaden te laten aansluiten bij burgerberaden (gevolgd door referenda en/of preferenda). Jongeren kunnen hun krachten bundelen en zich actief inzetten voor het idee om burgerberaden een vaste plek te geven in politieke besluitvormingsprocessen.
Route 2: door ‘schalige’ vreedzame acties te starten; bijvoorbeeld door hun onderzoeksresultaten onder de aandacht te brengen bij hun ouders, medeleerlingen, vrienden, … en daarmee bewustwording en draagvlak te creëren voor hun beleidsadviezen.
Jongerenberaad ter ondersteuning van burgerschaponderwijs & digitale geletterdheid
Het faciliteren van jongerenberaden draagt bij aan de kwaliteit van het burgerschapsonderwijs op scholen en aan de digitale geletterdheid van leerlingen en studenten. In onze handleiding Toekomstdenken, voor leerkrachten en andere begeleiders van jongerenberaden, staat precies beschreven welke doelen voor burgerschapsonderwijs en digitale geletterdheid nagestreefd worden.