Onze motivatie & ambitie
COUNTERPHASE Foundation (CF) wil een bijdrage leveren aan de versterking van democratieën. Vooralsnog worden vrijwel alle belangrijke besluiten – bestuurlijk en politiek – genomen vóór jongeren, en niet mét jongeren. Bestuurders en politici houden evenmin voldoende rekening met toekomstige generaties: langetermijn wijsheid verliest het van kortetermijn belangen (zetelwinst, ambtstermijn uitzitten, …). Dat kan en moet anders. CF stimuleert jongeren om in gezamenlijk beraad urgente kwesties te onderzoeken. Het is onze ambitie om de onderzoeksresultaten en adviezen mee te laten wegen in uiteenlopende besluitvormingsprocessen. Zowel bij grote urgente kwesties (klimaat, kansengelijkheid, jeugdzorg, woningmarkt, goed onderwijs, …) als bij kleinere kwesties (pestgedrag op de voetbalvereniging, gratis zwemlessen voor nieuwkomers, …). De stem van jongeren kan van cruciaal belang zijn bij besluitvormingsprocessen op allerlei niveaus; lokaal (school, wijk, dorp, stad), provinciaal, landelijk en continentaal.
CF bevordert het oprichten van jongerenberaden op scholen (po, vo, mbo, hbo en wo). Dáár kunnen jongeren leren om gezamenlijk – online en in dialoog – urgente kwesties te onderzoeken en meerdere perspectieven te belichten. De opbrengsten zijn gedragen, weloverwogen en goed onderbouwde adviezen waar iets mee gedaan kan worden. Enerzijds vergt dat veel van schoolbestuurders en leerkrachten; zij moeten bereid zijn om voldoende vrije ruimte in het schoolcurriculum te creëren om jongerenberaden professioneel te faciliteren. Anderzijds vergt dat veel van bestuurders en politici; zij moeten bereid zijn om naar de stem van jongeren te luisteren, deze mee te nemen in hun besluitvorming. Jongerenberaad kan goed georganiseerd worden naast de leerlingenraad en medezeggenschapsraad op scholen; ze kunnen deze raden versterken en verrijken, zeker wanneer het kwesties in en rond de school betreft.
Wat is een jongerenberaad?
Een jongerenberaad is een groep van 8-16 jongeren die gezamenlijk een voor hen urgente – en dus betekenisvolle kwestie onderzoeken, online en in dialoog. Ze maken daarbij gebruik van betrouwbare informatiebronnen, en kunnen daarnaar verwijzen wanneer ze hun onderzoeksresultaten presenteren.
Hoe lang duurt een jongerenberaad?
De duur van een jongerenberaad is afhankelijk van vele factoren, o.a.:
- De complexiteit van de kwestie die onderzocht wordt (onderzoek naar de mogelijkheden van tiny houses in de stad neemt meer tijd in beslag dan onderzoek naar een groenstrook langs het schoolplein)
- De organisatie van het onderzoek en de begeleiding van de jongeren in hun onderzoek (professionaliteit van de begeleider)
- De kwaliteit van de geraadpleegde bronnen (incl. gastsprekers/experts)
- De vereiste kwaliteit van de onderzoeksresultaten: voor wie zijn de resultaten? In welke mate worden ze meegenomen en -gewogen in de besluitvorming?
- De leeftijd, het niveau en de diversiteit van de jongeren in één en hetzelfde jongerenberaad
- De beschikbare ruimte en onderzoeksfaciliteiten
- De beschikbare tijd van de deelnemers in het jongerenberaad
- De beloning/vergoeding die de jongeren wel/niet krijgen voor hun inspanningen (cijfer, meegewogen stem, …)
- De (aanvullende) eisen van de opdrachtgever (leerkracht/bestuur/directie/politiek/…)
Wie bepaalt welke kwestie een jongerenberaad onderzoekt?
Idealiter onderzoeken jongeren in jongerenberaden uitsluitend kwesties die ze willen onderzoeken. Kwesties waar ze zelf interesse in hebben. Ze brengen dus idealiter zélf kwesties in. Het kan ook voorkomen dat bestuurders en/of politici een of meerdere jongerenberaden vragen om zich te buigen over een door hen aangedragen kwestie (dat is begin 2021 door de Vereniging van Nederlandse Gemeenten gedaan tijdens de coronacrisis, over de gevolgen van de coronamaatregelen bij jongeren). Bij desinteresse hebben jongeren altijd de vrijheid zich terug te trekken uit een beraad, zolang het aantal jongeren in een beraad op peil blijft (8-16).
Wie faciliteert het jongerenberaad?
Wanneer jongeren nog niet gewend zijn om samen onderzoek te doen, dan moeten ze daarin getraind worden door competente onderzoekers en gespreksleiders.
Welke onderzoeksmethodes lenen zich goed voor jongerenberaad?
Ze voeren onderzoeksgesprekken in de volgende gespreksvormen: dialoog, filosofisch gesprek, deep democracy, toekomstdenken, appreciative inquiry. En ze raadplegen betrouwbare informatiebronnen (incl. experts, wetenschappers, gastsprekers, …).
Hoe beïnvloeden jongerenberaden politieke besluitvormingsprocessen in wijken, gemeenten, provincies, landen en continenten?
Route 1: door een of meerdere jongeren uit jongerenberaden over ‘kwestie X’ aan te laten sluiten bij burgerberaden over ‘kwestie X’.
Route 2: door sociale acties te initiëren; bijvoorbeeld door onderzoeksresultaten te publiceren/onder de aandacht te brengen bij hun ouders, medeleerlingen, vrienden, … (‘de bevolking’) en daarmee bewustwording en draagvlak te creëren voor gewenste en noodzakelijke maatregelen.
Hoe krijgen we bestuurders en politici zover dat ze de onderzoeksresultaten van jongerenberaden serieus nemen/meenemen en -wegen in hun besluitvorming?
Route 1: door krachten te bundelen en ons hard te maken voor het idee om burgerberaden (gevolgd door referenda en/of preferenda) een vaste plek te geven in politieke besluitvormingsprocessen.
Route 2: door ze bewust(-er) te laten worden dat jongeren en toekomstige generaties ook recht hebben op een leefbare toekomst.
Jongerenberaad ter ondersteuning van burgerschapsvorming & -onderwijs
Het meedoen aan jongerenberaden draagt op verschillende manieren bij aan burgerschapsvorming bij jongeren en dus aan de kwaliteit van het burgerschapsonderwijs op scholen, zoals:
– 21st century skills (UNESCO): communication, collaboration, critical thinking, creative innovation
– Ecowijsheid: het doorleefde inzicht in en het vermogen om ecosystemisch over je eigen situatie na te denken en dienovereenkomstig te handelen (Henk Oosterling, 2020). Zie ook de Sustainable Development Goals van de Verenigde Naties
– Mediawijsheid: de verzameling competenties die je nodig hebt om actief én bewust te kunnen deelnemen aan de mediasamenleving